Seminaria w roku akademickim 2018/19

Werner Kirsch – A Mathematical View on Voting

Termin: 16.10.2018

Abstract:

We look at voting from a mathematical perspective. Our main interest are rather complicated voting systems, the main example of which is the Council of Ministers of the European Union. We’ll show how such systems can be analyzed mathematically and ask the question how a fair voting system for the Council can be constructed.

Jarosław Flis – Różne wybory - różni wyborcy? Szacowanie liczebności grup elektoratu na podstawie zmian frekwencji

Termin: 23.10.2018

Dariusz Stolicki – Probabilistyczne podejście do systemów głosowania

Termin: 13.11.2018

Abstract:

Celem referatu jest przegląd otwartych problemów i dotychczas uzyskanych wyników w zakresie probabilistycznych modeli systemów głosowania, gdzie wagi graczy są losowane z sympleksu z ustalonym rozkładem. Rozpatrywane będą dwa główne problemy:

1. Jak od przyjętego rozkładu zależą wielkości rozpatrywane dotychczas w badaniach nad systemami głosowania i wyborami, np. statystyki porządkowe, wskaźniki siły głosu, wskaźnik efektywności Colemana, efektywna liczba graczy, prawdopodobieństwo zwycięstwa, liczba graczy nad zadanym progiem, podziały mandatów czy miary proporcjonalności?

2. Jakie rozkłady pozwalają dobrze modelować rozkłady empiryczne pojawiające się w wyborach, parlamentach, organizacjach międzynarodowych, etc.?

Stanisław Szufa – Problem izomorfizmu wyborów

Termin: 27.11.2018, 4.12.2018

Abstract:

We introduce the ELECTION ISOMORPHISM problem and a family of its approximate variants, which we refer to as d-ISOMORPHISM DISTANCE (d-ID) problems (where d is a metric between preference orders). We show that ELECTION ISOMORPHISM is polynomial-time solvable, and that the d-ISOMORPHISM DISTANCE problems generalize various classic rank-aggregation methods (e.g., those of Kemeny and Litvak). We establish the complexity of our problems (including their inapproximability) and provide initial experiments regarding the ability to solve them in practice.

Dariusz Stolicki – Zmiany sił głosu w systemie głosowania ważonego po usunięciu jednego z graczy

Termin: 11.12.2018

Abstract:

Celem referatu jest przeanalizowanie problemu, jak zmienia się siła głosu w systemie głosowania ważonego z małą liczbą graczy po usunięciu jednego z nich. Najpierw zostanie rozpatrzony prosty model głosowania pojedynczą większością, oparty na kompromisie Jagiellońskim, dla którego zmiany siły głosu można przybliżyć analitycznie. W dalszej kolejności przeanalizowany zostanie bardziej skomplikowany przykład obecnego systemu głosowania w Radzie UE, opartego na regule podwójnej większości. W oparciu o symulacje numeryczne można zauważyć, że w przypadku wyjścia dowolnego państwa z UE siły głosu pozostałych państw (mierzone wskaźnikiem Penrose'a-Banzhafa) zmieniają się w sposób niemonotniczny względem ich wag. Zostanie przedstawione przybliżone rozwiązanie wyjaśniające, jakie szczególne cechy systemy podwójnej większości oraz rozkładu wag w Radzie UE wywołują tą niemotoniczność, a następnie omówione zostaną perspektywy jego uogólnienia.

Dariusz Stolicki, Stanisław Szufa – Wielka Genealogia Minakowskiego. Artefakty wynikające z gęstości grafu w sieciach społecznych

Termin: 18.12.2018

Abstract:

Analizujemy graf genealogiczny obejmujący ponad 800 tys. osób, w którym wyróżnione są osoby posiadające biogram w Polskim Słowniku Biograficznym (przy czym prawie wszystkie z nich są ujęte w bazie). Interesuje nas wprowadzenie miary znaczenia danej osoby, która mierzyłaby jej centralność dla sieci powiązań genealogicznych polskich elit, a równocześnie byłaby odporna na artefakty generowane przez niejednolitą gęstość grafu oraz na efekty selekcji związane z tym, że więcej danych zachowało się o osobach należących do elity. Rozważamy wskaźniki zaproponowane w literaturze i ich modyfikacje oraz proponujemy sposób ich normalizacji. Przedstawiamy też potencjalne zastosowania uzyskanych wskaźników dla dalszych badań.

Jan Rybicki – Blaski i cienie ilościowej analizy słownictwa tekstów literackich

Termin: 15.01.2019

Abstract:

Policzenie frekwencji bardzo częstych słów zwykle wystarcza, by wykryć autora tekstu spośród kilku mniej lub bardziej sensownych kandydatów (o ile mamy znane próbki ich autorstwa). Co więcej, wielowymiarowa analiza tych frekwencji ukazuje również prawidłowości chronologiczne, gatunkowe, czasem nawet... genderowe. Niestety przejście od tej literackiej “mechaniki” w warstwę semantyczną sprawia liczne kłopoty.

Stanisław Szufa – Innowacyjny Budżet Obywatelski

Termin: 26.02.2019

Abstract:

Przegląd innowacyjnych metod wyboru i algorytmów związanych z budżetem obywatelskim. Podstawowe własności aksjomatyczne. Teoria kontra praktyka: Jaki system byłby najkorzystniejszy dla Krakowa?

Marek Minakowski – Rozkład pozycji politycznej i społecznej osob ujętych w wielkich sieciach genealogicznych

Termin: 12.03.2019

Abstract:

W wystąpieniu przedstawię analizę rozkładu kapitału społecznego i kulturowego (szansa ukończenia studiów) oraz pozycji w systemie politycznym w zależności od położenia w grafie powiązań genealogicznych. Omówię przykłady dotyczące senatorów przedrozbiorowych, Żydów krakowskich studiujących na UJ w latach 1850-1918, osób trafiających do Polskiego Słownika Biograficznego oraz urzędników Królestwa Polskiego (1815-1915).

Dariusz Stolicki – Szacowanie liczby wyborców totalnych oraz przepływów elektoratu

Termin: 26.03.2019

Abstract:

Na początku zostanie przedstawiona propozycja rozwiązania problemu szacowania liczby wyborców totalnych, tj. takich, którzy głosują zarówno w wyborach sejmowych, jak i samorządowych, wyłącznie na podstawie zbiorczej frekwencji (sam problem był omawiany na jednym z październikowych seminarium przez JF). Następnie zostanie pokazane, jak dla rozkładu Dirichleta można rozszerzyć ten wynik na problem szacowania przepływów elektoratu między partiami.

Dariusz Stolicki – Zależność między głosami i mandatami w systemie Jeffersona-D’Hondta

Termin: 2.04.2019

Abstract:

W wystąpieniu przedstawiona zostanie mocniejsza wersja twierdzenia o zależności między głosami i mandatami w systemie Jeffersona-D’Hondta i innych systemach dzielnikowych dla wielu okręgów (samo twierdzenie było omawiane w zeszłym roku na matematyce stosowanej). W szczególności zaprezentowane zostanie twierdzenie o górnym ograniczeniu odległości reszty od 1/2 oraz problem dotyczący istnienia selekcji na zbiorze przedziałów mnożników, która posiadałaby właściwości potrzebne dla dowodu tego twierdzenia.

Daria Boratyn – Dlaczego polscy sędziowie nie mogą manipulować wysokością wyroków? Czyli o odporności statystyk pozycyjnych na głosowanie strategiczne

Termin: 16.04.2019

Dariusz Stolicki – Wagi i siły głosu w losowych systemach głosowania ważonego

Termin: 7.05.2019

Abstract:

W wystąpieniu będzie rozważany system głosowania ważonego, w którym wagi graczy losujemy z rozkładem jednostajnym (lub w bardziej ogólnym przypadku - z rozkładem Dirichleta) z n-wymiarowego simpleksu. Zostaną przedstawione:

  • nowe wyniki analityczne dotyczące rozkładu wagi k-tego największego gracza dla rozkładu jednostajnego (wraz ze szkicem dowodu),
  • hipoteza dotycząca rozkładu wagi k-tego największa gracza dla dowolnego symetrycznego rozkładu Dirichleta,
  • wyniki numeryczne dotyczące zależności między oczekiwaną siłą głosu k-tego największego gracza (mierzoną wskaźnikiem Banzhafa) a progiem (dla małej liczby graczy),
  • perspektywy zastosowania przybliżenia normalnego dla szacowania wspomnianej zależności dla dużej liczby graczy oraz pojawiające się w tym kontekście trudności,
  • potencjalne zastosowania wymienionych wyników w innych obszarach badań nad wyborami, np. w zakresie szacowania krzywych seats-votes,
  • liczne otwarte problemy.

Dariusz Stolicki – Na tropach gerrymanderingu w polskich wyborach samorządowych (I)

Termin: 28.05.2019

Abstract:

W wystąpieniu przedstawione zostaną wyniki projektu badawczego poświęconego poszukiwaniu gerrymanderingu – manipulacji okręgami wyborczymi – w polskich wyborach samorządowych. Pierwsza część poświęcona będzie przeglądowi metod wykrywania gerrymanderingu znanych w literaturze oraz wyjaśnieniu, dlaczego metody te nie dają się stosować w interesujących nad wyborach. W dalszej kolejności przedstawione zostaną propozycje alternatywnych metod, w szczególności metody porównywania rzeczywistego rozdziału mandatów z predykcjami wynikającymi ze stochastycznego modelu wyborów opartego na modelu urnowym Pólyi.

Stanisław Szufa – Proportional Representation in Elections: STV vs PAV

Termin: 2.06.2019

Abstract:

We consider proportionality in multiwinner elections and observe that PAV and STV are fundamentally different. We argue that the former is proportional and the latter is degressively proportional.

Wybory – decyzje – liczby. Seminarium CBIP

Zapraszamy do udziału w interdyscyplinarnym seminarium Centrum Badań Ilościowych nad Polityką poświęconym szeroko rozumianej problematyce wyborów, głosowań i teorii wyboru społecznego. Seminarium będzie się odbywać we wtorki o godzinie 14.15 w sali 1093 w budynku Wydziału Matematyki i Informatyki, ul. Łojasiewicza 6 (III kampus). Nabór jest otwarty dla studentów i doktorantów wszystkich wydziałów UJ. Osoby zainteresowane prosimy o przesłanie krótkiej informacji o kierunku studiów, zainteresowaniach naukowych oraz średniej ocen pod adres cbip@uj.edu.pl.

Potencjalne korzyści:

  • interdyscyplinarne spojrzenie na tematykę,
  • szansa spojrzenia „od wewnątrz” na funkcjonowanie projektów badawczych,
  • wystąpienia gościnne,
  • możliwość zaangażowania się w projekty badawcze realizowane w Centrum.

Tematyka seminarium

  1. Systemy wyborcze:
    1. własności formalne
    2. własności polityczne
    3. krzywe seats-votes, bias i skrzywienie
    4. bodźce (dla kandydatów, dla partii, dla wyborców)
    5. stosowanie (historycznie i porównawczo)
    6. modyfikacje i warianty (systemy mieszane, progi, remisy)
  2. Inne systemy głosowania:
    1. systemy referendalne (w tym warunki ważności)
    2. systemy głosowania ważonego i pośredniego
    3. systemy sędziowskie
    4. systemy podziału środków (np. budżety obywatelskie)
  3. Matematyka wyborcza
    1. twierdzenia o własnościach systemów wyborczych (Maya, Arrowa, Gibbarda-Satterthwaite'a, Duggana-Schwartza i inne)
    2. głosowanie strategiczne
    3. paradoksy wyborcze
    4. matematyczne modele wyborów
    5. wskaźniki siły głosu i ich własności
    6. electoral forensics - wykrywanie nieprawidłowości (prawo Benforda, etc.)
  4. Zachowania wyborcze
    1. frekwencja, głosy nieważne
    2. głosy na partie, przesunięcia poparcia
    3. głosy na kandydatów (np. efekt inkumbenctwa)
    4. głosowanie ekspresyjne i strategiczne
    5. strategie partii i kandydatów
    6. wybory równoległe
    7. second-order elections
  5. Głosowania parlamentarne
    1. spójność i zgodność
    2. pozycjonowanie przestrzenne partii (np. metodą NOMINATE)
    3. niepartyjne wzorce głosowania
  6. Informatyka wyborcza
    1. computational social choice
    2. inżynieria wyborcza
    3. symulacje wyborcze
    4. głosowanie elektroniczne
  7. Geografia wyborcza
    1. dzielenie na okręgi
    2. manipulacje okręgami wyborczymi
    3. wpływ czynników geograficznych na wyniki wyborów
  8. Prawo wyborcze
    1. procedury wyborcze
    2. instytucje wyborcze
  9. Historia wyborów

Aspekty formalne:

Prowadzący:

  • dr hab. Wojciech Słomczyński, Instytut Matematyki, Katedra Matematyki Stosowanej
  • prof. dr hab. Karol Życzkowski, Instytut Fizyki, Zakład Optyki Atomowej
  • dr hab. Jarosław Flis, Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej, Zakład Badań nad Mediatyzacją
  • dr Dariusz Stolicki, Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych, Katedra Konstytucjonalizmu i Ustrojów Państwowych

Język: referaty w języku polskim lub angielskim

Miejsce i czas: wtorek, 14.15 do 16.45 (z przerwą), s. 1093 na Wydziale Matematyki i Informatyki UJ, ul. Łojasiewicza 6

Wymiar godzin: 2 semestry, łącznie 60 godzin – 10 spotkań w semestrze

Pierwsze spotkanie: 9 października

Punktacja: 6 punktów ECTS

Zapisy:

  • półotwarte – zgłaszać się mogą doktoranci i studenci ze wszystkich wydziałów, ale Centrum zastrzega sobie prawo wyboru uczestników,
  • pierwszeństwo mają doktoranci i studenci zaangażowani w projekty CBIP,
  • osoby zainteresowane prosimy o przesłanie krótkiej informacji o kierunku studiów, zainteresowaniach naukowych oraz średniej ocen.

Warunki zaliczenia: aktywny udział w zajęciach oraz wygłoszenie referatu na uzgodniony temat; można zreferować samodzielne oryginalne ustalenia lub uzgodnioną z prowadzącymi pracę (zbiór prac).

Więcej informacji w systemie USOS.

Data opublikowania: 30.09.2018
Osoba publikująca: Dariusz Stolicki